Vakantie is altijd zo’n mooi moment om erover na te denken wat nou eigenlijk essentieel is als je hondeneigenaar bent. Lange autoritten, lange wandelingen, vroeg wakker zijn en met mijn kopje koffie in de stilte buiten zitten geven mij altijd aanleiding tot nadenken. Als hondeneigenaar, maar ook als eigenaar van een opleidingscentrum en hondenschool.
Momenteel zijn er veel verschillende stromingen/inzichten in hondentrainingsland. Voor mij als hondeneigenaar en trainer ga ik altijd uit van nut, welzijn en veiligheid. Voor de hond, de eigenaar en de omgeving. Dus wat is van belang voor een hond die in het dagelijks leven en op vakantie kan functioneren? Wat is van belang voor een eigenaar? En voor de omgeving?
Binding hond/eigenaar
Een goede binding tussen eigenaar en hond is essentieel. Binding krijg je door:
• wederzijds contact
• goede, begrijpelijke communicatie van eigenaar naar hond -> verplaatsen in wat een hond begrijpt, hoe een hond leert en welke emoties een hond heeft
• Inzicht in het gedrag en de communicatie van je hond
• contact op naam/vrijwillig oogcontact
• Verzorgingshandelingen
Een goede basis qua socialisatie en habituatie
Om een hond te kunnen laten functioneren in onze Nederlandse maatschappij is een goede socialisatie (leren omgaan met mensen en dieren waar je een relatie mee kunt hebben/krijgen) en habituatie (gewenning aan geluiden, visuele prikkels, verkeer, geuren, etc.) van groot belang. De belangrijkste weken voor socialisatie zijn van 4 – 8 weken. De fokker is dus van groot belang voor het begeleiden van de socialisatie en habituatie.
Begeleiding van gedrag en opvoeding
Als eigenaar is het van belang dat je gedrag van je hond in allerlei situaties kunt begeleiden. Lopen aan de lijn zonder trekken, het negeren van vreemde honden en mensen, het negeren van wild, katten, schapen, ruiters, het negeren van alles op wieltjes (kinderen op fietsen, stepjes, mountainbikers, wielrenners, brommers, auto’s, etc.), schrik of angst voor bijvoorbeeld vuurwerk. Begeleiding van je hond als vreemde mensen, kinderen of honden te dichtbij komen of als mensen willen aaien, als er mensen op bezoek komen, als de bel gaat. Begeleiding van gedrag in de auto, op vakantie, op een wedstrijd, op een evenement.
Begeleiding van gedrag heeft niets te maken met gehoorzaamheid. Lopen aan de lijn zonder trekken heeft niets te maken met volgen. Het ene is opvoeding, het andere gehoorzaamheid.
Bij begeleiding van gedrag hoort ook begrenzing. De ene hond is de andere hond niet, het ene ras is het andere ras niet, het ene gedrag is het andere gedrag niet. Dus begrenzing, aangepast aan gedrag en individu.
Aan- en uitknop
Rust, beheersing, gewoon kunnen ontspannen zonder dat je iets moet met je eigenaar of je omgeving. Benchtraining, een veilige plek.
Luisteren
Luisteren is niet altijd leuk, maar luisteren is wel noodzakelijk en belangrijk voor de veiligheid. Het aanleren van luisteren moet natuurlijk wel hartstikke leuk zijn. Maar in situaties waarin de hond moet luisteren (de hond ziet een haas, wil er achter aan, wordt geroepen door de eigenaar -> terugkomen is veel minder leuk dan achter de haas aan jagen). DE belangrijkste commando’s: hier, zit, af en blijf. Waarbij rekening gehouden moet worden met de leeftijd van de hond. Een pup of jonge hond kan nog niet blijven, net als kleine kinderen.
Ras
Een ras moet bij je passen. Een ras kiezen op uiterlijk is natuurlijk prachtig, maar als het ras qua rastypische gedragingen niet bij je past, en je kunt de hond niet bieden wat hij nodig heeft, kun je er een zware dobber aan krijgen. Koop je een jachthond, dan stelt de hond het enorm op prijs als je aan zijn behoeftes tegemoet komt. Koop je een herdershond, dan is het fijn als de hond dat kan doen waar hij voor gefokt is. Of je zorgt voor alternatieve uitlaatkleppen. Koop je een terriër, dan weet je dat de hond bezig is met ongedierte zoals mollen, muizen, ratten. Het is fijn dat wij gelukkig zijn met onze hond, maar het is minstens zo belangrijk dat onze hond een gelukkig leven heeft.
Op vakantie
Ik was op vakantie met mijn gezin en 4 van onze honden. Vorig jaar hadden we 10 honden bij ons en dat was een beetje veel. Qua uitlaten en zo gaat dat prima, maar mijn bus is vorig jaar met 10 honden in slecht weer op een zandweg van de berg gezakt en dan ben je erg kwetsbaar met 10 honden in de bus. En we kwamen in noodweer met modderstromen, aardverschuivingen en heeeeel veel regen en overstromingen. Ook dan ben je kwetsbaar. Dus dit jaar “maar” 4 honden mee. Drie Aussies en een labrador. Eerst een nacht Oostenrijk, daarna een week Kroatië en vervolgens 1.5 week weer Oostenrijk.
Uiteraard houden we rekening met de honden als we een huis uitzoeken. In Kroatië hadden we een huis met omheinde tuin en ruimte in het huis met airco om de honden veilig thuis te laten. Want gesleep met honden in stadjes van 40 graden doe ik de honden geen plezier mee. Onze honden zijn goed gewend aan de bench, ze hebben allemaal een eigen bench, ook op vakantie. Vakantie is met mijn gezin en met de honden, vakantie draait niet om de honden. Onze honden zijn een belangrijk onderdeel van ons gezinsleven. Voor mij en Amy heel belangrijk, voor mijn man en zoon veel minder belangrijk. En dat is prima. Daarin laten we elkaar in onze waarde.
In Kroatië moesten we veel rekening houden met de hitte. Maar ook met de grasaren, de slangen, de vegetatie die je niet kent, de gewoontes die je niet kent. Oostenrijk gaat vanzelf. Dat is voor mij thuiskomen. In Kroatië ben ik ’s morgens vroeg op stap gegaan met de honden. Verder konden ze lekker loslopen bij het huis waar voldoende schaduw was. In Oostenrijk zitten we op 1000 meter hoogte, dus een stuk koeler dan in het dal. Ook daar kunnen de honden loslopen, zitten we op een heerlijk veilige plek. Dingen ondernemen zoals in een gondel een berg op met 4 honden is een beetje veel. Dus maken we keuzes. Welke hond wordt er blij van als we hem of haar vandaag meenemen? Welke hond moet het nog leren? Wat betekent dat ik meer moet begeleiden in gedrag. Ben ik in de bergen, moet ik rekening houden met mijn eigen mogelijkheden en onmogelijkheden. Een hond die trekt aan de lijn op een steil bergpad met stenen is gevaarlijk voor mij. Dus accepteer ik geen trekkende hond. Nooit. Want dan ben ik duidelijk. Ik kan het de hond niet uitleggen dat het bergpad steil en glad is en dat ik met mijn belabberde knieën voorzichtig moet zijn. Dat de hond mij met trekken uit balans brengt. Dus is een voorwaarde voor mij dat mijn honden niet trekken. Punt.
Als we in een bergrestaurant of op een terras wat gaan eten of drinken, moet ik gedrag begeleiden en mijn hond leren wat ik verwacht.
Al die dingen aanleren doe ik niet tijdens de vakantie. Daar gaat veel tijd vooraf in zitten. Benchtraining starten we onmiddellijk mee. Autorijden idem. Lopen aan de lijn zonder trekken vanaf dat de honden als pup aan de riem lopen. Terrastraining hoort bij opvoeding. Alleen blijven hoort bij opvoeding. Rustig op je plek blijven liggen, vreemde mensen en honden negeren, koeien en schapen op de berg negeren, niet reageren op mountainbikers, kortom we zorgen ervoor dat we de honden goed voorbereiden op datgene waar ze in de toekomst mee te maken kunnen krijgen.
Sommige dingen kun je niet oefenen, want in Nederland hebben we geen gondels. Maar wel treinen, dus een beetje oefenen kunnen we wel. Een goede socialisatie, habituatie, opvoeding en begeleiding van gedrag zorgt ervoor dat zowel hond als eigenaar een fijn leven & een fijne vakantie heeft.
Daar draaien onze lessen ook om. Dagelijks leven, binding, opvoeding, communicatie, welzijn & nut. Wat heb je nodig om je hond goed te kunnen begeleiden. En welke basis heeft je hond nodig om goed te kunnen functioneren. Wat zijn de mogelijkheden en de onmogelijkheden voor je hond. Kun je je hond daaraan blootstellen. Wat heeft mijn hond nodig, welke begeleiding heeft mijn hond nodig. Hoe communiceer ik met mijn hond. Hoe leert mijn hond. Welke emoties heeft mijn hond. Gelukkig zijn honden veel eenvoudiger in hun communicatie dan mensen, dus kunnen hondeneigenaren dat prima leren! Ook een prachtige taak van de hondenschool en eigenaren.
Dus na die overpeinzingen is het voor mij weer hartstikke helder!