Binnen de gedragsbegeleiding maken we gebruik van diverse manieren om erachter te komen waarom de hond bepaald gedrag laat zien. We kijken dus altijd naar de motivatiefactoren. Waarom doet de hond wat hij doet, waarom kiest de hond in bepaalde situaties voor bepaald gedrag.
Deze motivatiefactoren zijn:
• Rasgebonden
• Erfelijk
• Onvoldoende socialisatie
• Conditionering door de eigenaar
• Conditionering door de hond zelf (zelfbelonend gedrag)
• Traumatische ervaring
• Lichamelijke oorzaak
• Verstoorde verhouding
• Binding eigenaar/hond
• Territoriaal
• Resource guarding
• Onbekend
Bijna altijd is er sprake van meerdere motivatiefactoren. Deze factoren heb je nodig om gedrag te begeleiden.
Een hond kan in verschillende situaties verschillend reageren, omdat de motivatiefactor anders is. Bijvoorbeeld: ik ben bang voor grotere spinnen en voor slangen. Ik neem afstand (ik vlucht) omdat ik bang ben voor spinnen en slangen. Ik heb last van mieren en vliegen in mijn huis. Ik ben niet bang voor mieren en vliegen, vlucht niet voor de mieren en vliegen, maar ik pak ze aan. Ik ben bang voor spinnen en slangen, maar ik ben totaal niet bang voor bijvoorbeeld een agressieve rottweiler. Zo kan ik in bepaalde situaties willen vluchten en in bepaalde situaties ga ik in fight modus (coping mechanismes zijn fight/flight/freeze, dus vechten/vluchten/bevriezen).
Om gedrag van honden te begeleiden is het ontzettend belangrijk om bij ieder specifiek gedrag de motivatiefactoren te achterhalen. Snapt/bijt de hond in het been van de eigenaar of iemand? Wat zijn de motivatiefactoren. Jaagt de hond een fietser na? Wat zijn daarvan de motivatiefactoren. Valt de hond in specifieke situaties uit naar honden of mensen of valt hij honden of mensen aan? Wat is/wat zijn de motivatiefactor(en). Zonder de motivatiefactoren voor specifiek gedrag kun je gedrag niet begeleiden. De hond kan dus prima verschillende motivatiefactoren hebben voor gedrag in diverse situaties.
Een paar voorbeelden:
Een hond vindt vreemde mensen niet leuk. Deze zelfde hond kan van de lijn heel anders reageren op mensen dan aan de lijn. Deze zelfde hond kan in huis heel anders op mensen reageren dan buiten huis. In huis en aan de lijn kan meespelen: resource guarding en territoriaal, terwijl de hond daar van de lijn of buiten het eigen erf geen noodzaak toe ziet en ruimte heeft om ander gedrag aan te bieden. Deze zelfde hond kan van de lijn mensen vermijden, aan de lijn uit- of aanvallen. Neurobiologisch gebeurt er onwijs veel bij honden en het is van belang, zeker als er sprake is van probleemgedrag, om dit goed uit te pluizen. Gediplomeerde gedragstherapeuten zijn geschoold om dit uit te pluizen. Omdat dit zo complex is, zal een gedragstherapeut niet zomaar een advies geven zonder de hond gezien te hebben en een goede diagnose gesteld te hebben voor specifiek gedrag in een specifieke situatie, met uitzondering van voorkomen van gedrag. Voorkomen van gedrag is stap 1 in de gedragsbegeleiding waarna de vervolgstappen genomen kunnen worden.
Meer weten? Je mag me altijd mailen/PB sturen of neem een kijkje op de website van de Nederlandse Vereniging voor Gedragstherapeuten voor honden : www.nvgh.nl of www.happytails.nl.
Karen Mulders
Kynologisch gedragstherapeut