Ik maak me zorgen… Behoorlijk zorgen.
Sinds een aantal jaren geven we workshops reactieve hond. Die zitten altijd vol met honden uit heel Nederland, soms België en Duitsland. Sinds een jaar of 10 geven we het extra begeleidingsuur op de dinsdagavond voor honden met probleemgedrag. Altijd vol. Inmiddels zijn we voor 1 ras, de Australian shepherd, Aussie Opvoeddagen gaan organiseren. Die zitten vol. Daarnaast geven we veel praktijklessen gedurende de week. Ik zit bijna 23 jaar in het vak als kynologisch instructeur en gedragstherapeut, maar ik heb nog nooit zoveel vooral jonge puberende maar ook volwassen honden gezien met reactief gedrag.
We weten zoveel over gedrag van honden, communicatie, leerprincipes, socialisatie. Als professional is het fijn om die kennis over te dragen. Onze cursisten krijgen standaard een theorieles waarin alle belangrijke aspecten behandeld worden. Onze instroom is heel simpel: beheersingsoefening aanleren, contact op naam, een beloningssignaal, een waarschuwingssignaal, aaien/verzorgen en als er nog tijd over is een heel klein begin van het riemgebruik bij lopen aan de lijn zonder trekken. Oftewel de allerbelangrijkste basis. In de pupcursus en de basiscursus staan opvoeding en begeleiding van gedrag centraal, waarbij we altijd naar de combinatie kijken en rekening houden met het ras. Verder beantwoorden we heel veel vragen en geven we antwoorden waar de cursist iets aan heeft. We denken mee. We vinden niet alleen de hond belangrijk, we vinden de eigenaar ook heel belangrijk.
Uiteraard geven we tijdens de workshops een stuk kennis mee over gedrag en leerprincipes. En kijken we naar gedrag in filmpjes. Spanningskwispels, fixeren, bevriezen, vlaggestaarten, hangen in de riemen, gewicht naar voren, mensen hebben vaak geen idee waar we het over hebben. Als ze dit niet leren, kunnen ze het gedrag van hun hond ook niet begeleiden. Want dan missen ze alle signalen.
Veel eigenaren leren hun honden niet begrenzen. Ze leren geen goede timing, geen goede dosering.
Het belang van een goede socialisatie heb ik vorige week al aan de orde gesteld. Voor de ontwikkeling van een pup is een goede socialisatie voor de achtste week van zeer groot belang om reactiviteit, angst, onzekerheid en overprikkeling te voorkomen. Het belang van begrenzing wil ik het nu graag over hebben.
Uiteraard vraag ik eigenaren tijdens workshops of instroomlessen altijd waar ze op les zijn geweest en wat ze geleerd hebben. Tegenwoordig moeten puppycursussen vooral “leuk” zijn. Spelletjes, zoeken, balans, coördinatie, tunneltjes, alles moet leuk zijn. Zeker belangrijk als ondersteuning van lessen. Maar dat is niet waar veel eigenaren behoefte aan hebben. Als we eigenaren dan vragen of ze een goed beloningssignaal en een goed waarschuwingssignaal aangeleerd hebben, broodnodig om je hond iets te leren en gedrag te voorkomen, krijgen we heel vaak het antwoord dat ze niet weten wat het is. Als ik vraag of ze een “nee” aangeleerd hebben, krijg ik te horen dat dat niet mag. Omdat dat de relatie schaadt. En omdat het een gevoelig ras betreft. Contact op naam? Gaat vaak niet of moeizaam. Alle ongewenste gedrag moeten ze negeren. Maar heel veel ongewenst gedrag is zelfbelonend gedrag en kun je niet negeren. De puppytijd lukt meestal nog wel. Maar dan gaan de honden puberen. En hebben de eigenaren niet geleerd hoe ze hun hond moeten begrenzen. Timing gaat niet goed, effectiviteit gaat niet goed. En dan starten de problemen. Blaffen, extreem trekken, uitvallen, onzekerheid, angst, heftig reageren op prikkels die normaal zouden moeten zijn. Ik zie honden compleet uit hun stekker gaan als we een van onze katten erbij pakken. Of als de pony een rondje over het veld loopt. Eigenaren hebben niet geleerd hoe ze dit gedrag moeten begeleiden.
Ik vind het super gaaf dat onze workshops altijd hartstikke vol zijn. Maar ik maak me echt ernstig zorgen over wat we in Nederland als instructeurs aan cursisten onderwijzen. Als je een super makkelijk cavaliertje op les krijgt, tsja dan kun je je wel het een en ander permitteren. Maar met rassen die gefokt zijn om zelfstandig te handelen, om snel te handelen, dan wordt het toch echt een heel ander verhaal. Kortom, dan moet je als professional meedenken met het ras en de vaardigheden aanleren die bij dat ras van belang zijn. Als eigenaren eerst 6 maanden niet mogen begrenzen, de hond wordt poepchinees vervelend en ondeugend, dan zijn de huidige trainingstechnieken echt leuk en gezellig, maar daar heeft zo’n eigenaar niets aan en de hond al helemaal niet. Bijtincidenten, extreem blaffen, uitvallen, trekken aan de lijn, het wordt voor zowel eigenaar als hond geen feestje. Maar vooral heel veel stress. Die je door een stuk duidelijkheid heel eenvoudig kunt voorkomen.
4 jaar geleden was ik op de Association of Pet Dog Trainers Conference. Daar volgde ik een seminar van Sue Sternberg. Wat Sue toen zei, is ontzettend blijven hangen. “Als we niet oppassen, hebben we straks geen huishonden meer”.
En die kant zie ik het uitgaan. Afgelopen weekend heb ik 32 honden gezien met zeer ongewenst gedrag. Ik schrik daar onwijs van. Het is echt niet moeilijk om honden op te voeden, te begrenzen en gedrag te voorkomen en te begeleiden. Ik vind het tof dat onze workshops zo vol zitten omdat wij de honden en eigenaren wel een stuk duidelijkheid bieden, maar eigenlijk…. Zou dit niet moeten hoeven.